Skip to main content

मोबाईल फोन म्हणजे काय आणि मोबाईल चा शोध कोणी लावला?

     What is Mobile in Marathi: आपल्याला माहित आहे का? की मोबाईल म्हणजे काय व मोबाईल फोनचा शोध कोणी आणि केव्हा लावला? Mobile फोन आजच्या प्रत्येकाच्या जीवनाचा एक अविभाज्य भाग झाला आहे, हे सर्वानाच माहित आहे. पूर्वी मोबाईलशिवाय लोक कसे जगायचे, असा विचार करूनही आश्चर्य वाटते. आजच्या काळातही असे काही वयस्कर लोक आहेत ज्यांना मोबाइल फोन कसा वापरायचा हे माहित नाही.    जगात मोबाइल फोन वापरणाऱ्यांची संख्या दिवसेंदिवस मोठ्या संख्येने वाढत आहे. मोबाइल निर्मातेही अफाट प्रमाणात नवीन फोन बाजारात आणत आहेत. लहान मुले असो किंवा तरुण किंवा वयस्कर व्यक्ती, प्रत्येकजण फोन घेण्यास उत्सुक असतो. आता मोबाइल फक्त बोलण्यापुरते मर्यादित नाही राहिले. यांचा उपयोग करमणुकीपासून ते व्यवसायापर्यंत केला जात आहे. आजकाल मोबाइल फोन ऑनलाइन चित्रपट पाहणे, बातम्या पाहणे किंवा वाचणे, फोटो क्लिक करणे, खेळ खेळणे या उद्देशाने वापरले जातात.    परंतु आपणास माहित आहे की हा आश्चर्यकारक शोध कोणी व केव्हा लावला आहे?  जर नसेल तर हा लेख पूर्णपणे वाचा. आजच्या लेखात आपण मोबाइल फोनचा शोध कधी आणि केव्हा केला याबद्दल जाऊन घेऊयात, म्हणून क

सर्च इंजिन म्हणजे काय आणि हे कसे कार्य करते - संपूर्ण माहिती

    सर्च इंजिन काय असते? (What is Search Engine in Marathi?) हा प्रश्न इंटरनेट वापरणाऱ्या प्रत्येक व्यक्तीला पडत असेल कारण आज इंटरनेट ची सुरुवातच सर्च इंजिन पासून होते.

   आजचे 21वे शतक हे इंटरनेट चे युग आहे. आज जवळपास सर्वच लोकांकडे स्मार्टफोन आहेत आणि त्यात इंटरनेट आहे. आजच्या काळात जर कोणाच्या मनात जर काही प्रश्न असेल किंवा कोणत्या विषयावर माहिती हवी असेल तर तो लगेच आपला मोबाईल काढतो आणि इंटरनेट वर सर्च करून माहिती काही सेकंदात मिळवतो. शिक्षकांना किंवा जवळच्या व्यक्तींना नाही विचारत बसत. 

   असा कोणताही प्रश्न नाही ज्याचे उत्तर इंटरनेट नाही देऊ शकत पण पूर्वीच्या काळी जेंव्हा इंटरनेट नव्हते तेंव्हा असे नव्हते. इंटरनेट वर करोडो वेबसाईट आहेत. प्रत्येक वेबसाईट कोणत्या न कोणत्या विषयावर माहिती देत असते. पण तुम्ही विचार केला आहे का एवढ्या इंटरनेट वर एवढ्या करोडो वेबसाईट आहेत तर यांचे नियोजन कोण करते, आपल्या प्रश्नावर बरोबर उत्तर कोण शोधून आपल्याला देते? नाही ना! याला सर्च इंजिन म्हणतात. 

    आजच्या या पोस्टमध्ये आपण सर्च इंजिन म्हणजेच शोध इंजिन बद्दल माहिती घेणार आहोत. यात आपण पाहू की सर्च इंजिन म्हणजे काय, सर्च इंजिन कसे कार्य करते आणि यासोबतच काही लोकप्रिय सर्च इंजिन बद्दल माहितीसुद्धा घेऊ. तर त्यासाठी पोस्टला संपूर्ण वाचा.


सर्च इंजिन म्हणजे काय आणि हे कसे कार्य करते - संपूर्ण माहिती 

  सर्च इंजिन एक सॉफ्टवेअर आहे. इंटरनेट च्या असिमीत माहिती च्या साठ्यातून योग्य माहिती निवडून उपभोगत्यापर्यंत पोहोचवण्याचे काम सर्च इंजिन करते. गुगल हे जगातील सर्वात लोकप्रिय सर्च इंजिन आहे. याखालोखाल याहू, बिंग असे काही सर्च इंजिन आहेत.


    सर्च इंजिनला समजण्यासाठी आपण एक उदाहरण घेऊ की मला सर्च इंजिन बद्दल माहिती हवी आहे आणि मी सर्च केले "सर्च इंजिन म्हणजे काय" आणि मी सर्च वर क्लिक केले. आता सर्च इंजिन चे काम सुरू होते. हे जगभरातल्या सर्व साईट स्कॅन करते आणि माझ्या प्रश्नाचे उत्तर शोधते आणि ज्या वेबसाईट मध्ये उत्तर आहे त्या आपल्याला दर्शवते.

    जर माझ्या प्रश्नाचे उत्तर खूप साईट मध्ये आहे तर सर्च इंजिन ठराविक वेबसाईटला पहिल्या पेजवर का ठेवते? याचे कारण असते Search Engine Optimization. त्यानुसार साईट चा क्रम ठरवला जातो. आता तुम्हाला समजले असेल की सर्च इंजिन किती महत्वाची भूमिका निभावतो.


जगातील काही लोकप्रिय सर्च इंजिन- (Popular Search Engines in World)

    पूर्वीच्या काळी खूप सर्च इंजिनचा निर्माण केला गेला होता त्यातील काहीच आत्ता चालू आहेत तर काही बंद पडले आहेत. तर आता आपण जगातील काही लोकप्रिय सर्च इंजिन पाहू. 

1) Google

2) Bing

3) Yahoo

4) Ask.com

5) AOL.com


भारतीय सर्च इंजिनची नावे- (Indian Search Engine Names)

1) 123Khoj

2) Epic Search

3) Bhanvad

4) GISAXS

5) Guruji

Also read: TOP 10 SEARCH ENGINES

सर्च इंजिनचा इतिहास- (History of Search Engine in Marathi)

    इंटरनेट चा शोध 1960 मध्ये लागला. इंटरनेट वर विविध वेबसाईट यायला लागल्या पण याचा वापर सर्वसामान्य व्यक्तीला करता यावा यासाठी सर्च इंजिन चा शोध लावला गेला. 1990 च्या आधी इंटरनेट वर माहिती शोधणे शक्य नव्हते कारण सर्च इंजिन चा शोध लागलेला नव्हता. 

   McGill University च्या एका शाळेच्या उपक्रमातुन पहिले सर्च इंजिन तयार झाले. McGill University चे एक विद्यार्थी Alan Emtage यांनी हे सर्च इंजिन बनवले.

   Archie हे जगातील पहिले सर्च इंजिन आहे. याचा निर्माण 1990 मध्ये केला गेला होता. Indexing साठी बनवले गेलेल्या या सर्च इंजिन चे कार्य ऑनलाइन FTP Document ला ऑनलाईन उपलब्ध करून देणे होते. यानंतर खूप सर्च इंजिन बनवले गेले. 

   आज जे गुगल जगात सर्वात जास्त वापरले जाते त्याचा शोध 1995 मध्ये लागला. Stanford University, California मध्ये शिकत असलेल्या दोन PHD च्या विद्यार्थ्यांनी गुगल तयार केलेले. या दोन विद्यार्थ्यांचे नाव Sergery Brin आणि Larry Page असे आहे. 


सर्च इंजिन कसे कार्य करते? (How search engine works in Marathi)

   तुम्हाला सर्च इंजिन म्हणजे काय आहे हे समजले आहे. आता आपण पाहू की सर्च इंजिन कार्य कसे करते. वरील माहिती वाचून तुम्हाला कळले असेल की आपण जेंव्हा सर्च इंजिन वर काही सर्च करतो तेंव्हा सर्च इंजिन सर्व वेबसाईट सर्च करून त्यातून आपल्याला माहिती मिळून देतो, हे झाले सध्या भाषेत. आता आपण तांत्रिक दृष्टीने सर्च इंजिन कसे कार्य करते हे पाहू.

  सर्च इंजिन वर कीवर्ड सर्च केल्यापासून ते माहिती मिळेपर्यंत हे कार्य तीन टप्प्यात होते. सगळ्यात पहिले Crawling ची प्रक्रिया होते नंतर Indexing आणि शेवटी Ranking and Retrievel हे तीन टप्पे आहेत. चला याबद्दल माहिती घेऊ.


1) Crawling- 

    Crawling म्हणजे शोधणे, या प्रक्रियेत सर्च इंजिन नवीन जुन्या अश्या सर्व वेबसाईट स्कॅन करते. हे करण्यासाठी रोबोट ची मदत घेतली जाते यांना Crawler किंवा spider असे सुद्धा म्हणतात. यांचे काम असते की सर्व वेबसाईटला लिंक द्वारे जोडणे, वेबसाईट ला स्कॅन करणे आणि त्यांची माहिती एकत्र करणे. 

    हे spiders वेबसाईटमधील शीर्षक, प्रतिमा, कीवर्ड यांना स्कॅन करतात आणि यावरून ही वेबसाईट कोणत्या विषयावर आहे याचा शोध घेतात. Crawlers हे एका सेकंदात हजारो वेब पेज स्कॅन करू शकतात. आता crawling चे काम संपते, पुढे येते indexing.


2) Indexing-

   Crawling रोबोट ने स्कॅन केलेली सर्व माहिती एका डाटाबेस मध्ये साठवण्याचे काम या प्रक्रियेत केले जाते. या डाटाबेस मध्ये सर्वर ठेवलेले असतात, हे सर्वर crawl केलेल्या सर्व वेब पेजेसला कॉपी करून साठवून ठेवतात. वेब पेजेस च्या या साठ्याला index असे म्हणतात.

VPN क्या है - जानकारी नेट

    आपण सर्च केल्यावर जी माहिती दर्शवली जाते ती हीच असते. यात सर्व वेबसाईट च्या लिंक ला एका यादी च्या स्वरूपात मांडले जाते. पण या यादीचा क्रम कसा ठरवतात यासाठी पुढली प्रक्रिया आहे जिला Ranking and Retrieval असे म्हणतात.


3) Ranking and Retrieval-

    Indexing प्रक्रियेद्वारे डाटाबेसमध्ये साठवलेल्या डेटाचा क्रम लावण्याचे काम या प्रक्रियेत केले जाते. हा क्रम डेटा चा दर्जा आणि गुणवत्ता पाहून लावला जातो. ज्या साईटवर खूप चांगली माहिती आणि SEO केलेला आहे ती प्रथम क्रमांकावर ठेवली जाते आणि क्रम खाली चालू राहतो. 
   हा क्रम लावण्यासाठी सर्च इंजिन Ranking Algorithm ची मदत घेते. रँकिंगसाठी साईट चा SEO तपासला जातो, म्हणजे माहितीची मांडणी, वेबसाईट लोडिंग स्पीड, अश्या अनेक बाबी तपासून हा algorithm क्रम लावतो आणि आपल्यापर्यंत पोहोचवतो. Algorithm कोणत्या बाबी तापसते याची माहिती गुपित ठेवली जाते कारण याचा दुरुपयोग होऊन कोणतीही साईट पहिल्या स्थानावर येऊ शकते. 
   सर्च इंजिन वर पहिल्या स्थानावर साईट आणण्यासाठी एक पद्धत वापरली जाते तिला SEO (Search Engine Optimization) असे म्हणतात. यात सर्च इंजिन वर रँक करण्याच्या दृष्टीने साईटचे नियोजन केले जाते. 

निष्कर्ष- 

    तर चला आता तुम्हाला सर्च बद्दल संपूर्ण माहिती मिळाली आहे. जर तुम्हाला पोस्ट आवडली असेल तर सोशल मीडियावर शेअर करायला विसरू नका. पोस्ट संबंधित काही अडचण असेल तर कंमेंट करून नक्कीच विचारा आणि पोस्ट कशी वाटली हे सुद्धा सांगा.
हे वाचा -

Comments

Popular posts from this blog

सॉफ्टवेअर म्हणजे काय - What is Software in Marathi

    आज या पोस्टमध्ये आपण सॉफ्टवेअर म्हणजे काय? (What is Software in Marathi?) सॉफ्टवेअरचे प्रकार कोणते आहेत? (Types of Software in Marathi) आणि सॉफ्टवेअर कसे तयार केले जाते या विषयावर माहिती (Information of Computer Software in Marathi) घेणार आहोत.      आजचे युग हे संगणकाचे युग आहे. संगणकाला विशिष्ट काम करण्यासाठी काही उपकरणांची किंवा प्रोग्रॅम्स ची गरज असते आणि हेच प्रोग्रॅम्स संगणक ला विशेष बनवतात. संगणकामध्ये प्रत्येक कार्य करण्यासाठी एका विशिष्ट प्रोग्रॅमच्या संच ची गरज असते.       सॉफ्टवेअरचा वापर संगणकातच केला जातो अस काही नाही. आपण फोन वापरतो त्यात सुद्धा विशिष्ट प्रकारचे सॉफ्टवेअर असतात किंवा काही स्वयंचलित मशीन आहेत त्यांच्यात सुद्धा सॉफ्टवेअर असते. Information of Computer Software in Marathi खरं म्हणजे तुम्ही ही पोस्ट ज्यावर वाचत आहेत ते सुद्धा एक सॉफ्टवेअर आहे आणि त्याला वेब ब्राउजर असे म्हणतात.       संगणकाचे जे भाग डोळ्याने दिसतात किंवा अनुभवता येतात त्यांना हार्डवेअर असे म्हणतात आणि दुसरीकडे जे दिसत नाहीत किंवा अनुभवता येत नाहीत त्यांना सॉफ्टवेअर म्हणतात. तुम्हाला जर हार

संगणक हार्डवेअर म्हणजे काय - What is Computer Hardware In Marathi

   आज आपण हार्डवेअर म्हणजे काय? हार्डवेअर चे प्रकार कोणते आहेत? या बद्दल माहिती घेऊयात. संगणकाचे मुख्यतः दोन भाग असतात एक म्हणजे सॉफ्टवेअर आणि दुसरे हार्डवेअर. सॉफ्टवेअर म्हणजे आपण संगणकामध्ये जे अप्लिकेशन वापरतो ते आणि हार्डवेअर म्हणजे आपल्याला जे संगणकाचे भाग डोळ्याने दिसतात ते जसे स्क्रीन, माउस, cpu, प्रिंटर. आज आपण हार्डवेअरची माहिती (Information of Computer Hardware in Marathi) घेणार आहोत.      सॉफ्टवेअर आणि हार्डवेअर हे संगणकाच्या दोन बाजू आहेत. एकाशिवाय दुसऱ्याचा काहीच उपयोग नाही. कीबोर्ड आहे पण त्यात सॉफ्टवेअरच नाही मग कीबोर्ड चे बटन दाबून काही उपयोग काही लिहलेच जाणार नाही. माउस फिरून काय उपयोग जर स्क्रीन वर curser च दिसत नसेल. हार्डवेअरमध्ये सॉफ्टवेअर नसेल तर असेच होते. (Information of Computer Hardware in Marathi) चला आता संगणक हार्डवेअर बद्दल माहिती घेऊयात. हे वाचा -  संगणक वर मराठी निबंध - प्यारी खबर   सॉफ्टवेअर म्हणजे काय आणि याचे प्रकार - संपूर्ण माहिती संगणक हार्डवेअर म्हणजे काय? (What is Computer Hardware in Marathi?)     हार्डवेअर म्हणजे संगणकाचे असे भाग जे आपल्याल

वेबसाईट म्हणजे काय असते आणि वेबसाईट चे प्रकार कोणते आहेत- महा माहिती

   आजच्या काळात प्रत्येक व्यक्ती इंटरनेटचा वापर करतो. कोणालाही काही माहिती किंवा सुविधा हवी असेल तर लगेच गुगलवर सर्च करतो आणि हवी ती माहिती किंवा सुविधा मिळवतो, पण तुम्हाला माहीत आहे का ही माहिती कोण बनवते? कोण इंटरनेट वर एवढी प्रचंड माहिती तयार करते? तर याचे उत्तर आहे- वेबसाईट. गुगल फक्त सर्च इंजिन आहे हे फक्त तुम्हाला ठराविक वेबसाईट पर्यंत नेऊन सोडते आणि पुढे सर्व माहिती तुम्ही त्या वेबसाईटवर मिळवता.    तुमच्या मनात वेबसाईट म्हणजे काय असते हा प्रश्न नक्कीच आला असेल. तर मग आज आपण वेबसाईट म्हणजे काय असते (What is Website in Marathi) याबद्दल माहिती घेणार आहोत. या पोस्टमध्ये आपण पाहू की वेबसाईट काय असते, वेबसाईट चे कोणकोणते प्रकार आहेत आणि वेबसाईट संबंधित काही नवीन शब्द आहेत त्यांची सुद्धा आपण माहिती घेऊयात. तर चला वेळ न लावता पोस्ट सुरू करूयात. अनुक्रमणिका वेबसाईट म्हणजे काय असते? (What is a Website in Marathi?) वेबसाईट चे प्रकार- (Types of Website in Marathi?)       १) Static Websites       २) Dynamic Websites निष्कर्ष वेबसाईट म्हणजे